आज नेपाली संगितीक क्षेत्रका एक चम्किला नक्षत्र खेमराज गुरुङको स्मृती दिवस । उनैले हामीलाई छाडेर गएका अमृत कोशेलीहरु सुनेर, पढेर, हेरेर उनलाई सम्झने खास दिन हो ।
हुनत हरेक दिन हरेक सेकेन्ड नै नेपाली श्रोता वर्गले अमर श्रष्टा खेमराज गुरुङलाई सम्झने गरेका छन् । कसले कति सम्झियो भनेर सम्झनाको मापन गर्न सकिन्न तर पनि विश्वका नेपाली भाषीहरुले एक आनन्दको संगितीक खुराक दिने गायक खेमराज गुरुङलाई बिर्सन भने सक्ने छैनन् । वारि जमुना पारि जमुना, अष्टमीमा बोकालाई डो¥याउने, बेहाल भयो जिन्दगी यो, सिरैफुल सिरबन्दी जस्ता नेपाली सांगितीक आकासमा गुन्जीरहने गीतका श्रष्ठा खेमराज गुरुङ एक विशाल हृदय भएका कालाकारको रुपमा स्थापित भएका छन् ।
एक नेपाली कलाकारले पाउनु पर्ने तत्कालिन समयका सम्पूर्ण पुरस्कार र सम्मानद्वारा विभुषित श्रष्टा खेमराज गुरुङले करिब १५–२० देशको संगितीक भ्रमण समेत गरेका थिए । बाम राजनितीले प्रभावित गुरुङ आवाज विहिनहरुको आवाज बुलन्द गर्ने एक जनकलाकार थिए । उनले “पाखुरी चलाउनेलाई कस्ले भन्छ कठै बरीलै” जस्ता दर्जनौ जनवादी गीतहरु जनताको नाममा नासो स्वरुप छाडेर गएका छन् । गोठदेखि विश्वका अनेकौ स्टार होटलसम्मको अनुभव संगालेका गायक कलाकार खेमराज गुरुङ बदलिदो राजनैतिक परिस्थिती र स्खलित भएको सर्वहारा वर्गको मुक्तीको आन्दोलन कमजोर भएकोमा बढो चिन्तित थिए । खुलेरै राजनितीमा लागेर श्रमजिवी र सर्वहाराको पक्षमा राजनैतिक अवसर संगै लाग्ने उनको चाहना भौतिक शरिर सकिएसँगै अपुरो रहयो । यद्यपी उनको पदचाप पछ्याउदै लाखौ अनुयायी उनले हिडेको बाटोमै छन् । यो पंक्तिकार पुगेको प्राय हरेक ठाउँमा संखुवासभा र खेमराज गुरुङको चर्चा पर्यायको रुपमा हुने गरेको पाइएको छ ।
उनका केही सपनाहरुः
१) सिक्किम कल्चरल हाउस : संखुवासभा जिल्लाको खाँदबारी नगरपालिका ४/५ हुँदै चिचिला गाउँपालिका सिमाना क्षेत्रमा सिक्किम र नेपाल जोड्ने एक साँस्कृतिक संस्था बन्नेछ भने नेपाल र सिक्किमको साँंस्कृतिक आदानप्रदान हुनेछ । जहाँ वर्षेनी हजारौ नेपाल भाषी भरतीयहरु आउनेछन् भने नेपालीहरु सिक्किम जानेछन् । सम्पूर्ण भ्रमण आधिकारीक र अफिसियल हुनेछ । भातृत्व र भगीनी सम्बन्ध स्थापित हुनेछ । भुगोलले छुट्याएको हामीलाई भावना, भाषा र सँस्कृतीले जोड्नेछ ।
२) अर्गानिक जिल्ला संखुवासभा : संखुवासभा विषादी रहित जिल्ला हुनेछ । जिल्लाका हरेक ठाउँमा व्यवस्थीत कृषी फार्महरु र हरेक घरमा व्यवस्थीत करेसाबारी हुनेछ । संखुवासभामा आउनेले अर्गानिक मात्रै खान पाउनेछन् । अर्गानिक हब बनाइनेछ । विभिन्न कृषि पाठशालाहरु बन्नेछ । देशभरबाट संखुवासभामा कृषि पर्यटक बनेर आउने छन् । किसानसँग कृषि एम्बुलेन्स हुनेछ, सित भण्डार हुनेछ ।
३) जल यातायात र माछापालन : उच्च कोशी ड्याम बनेसँगै चताराबाट संखुवासभाको यातायात सहज र सुलभ हुनेछ भने सभाताल निर्माणसँगै पर्यटकीय र असला माछाको हब बन्नेछ त्यो क्षेत्र । खोलाहरु माछापालनको निम्ती ठेक्का लगाइनेछन् । माछा पालक र माछा मार्नेहरुलाई लाइसेन्स दिइनेछ । गिटी बालुवा ढुंगा होइन खोलाबाट माछा निस्किने छ ।
४) मनकामना धामको भौतिक विकास : पुर्वको पाथिभरा, हलेसी जस्तै मनकामनादेवीको बास रहेको मनकामनामा विश्वका ठुला धामहरु जस्तै बनाइनेछ । एक पटकमा हजारौ भक्तजनले दर्शन गर्न मिल्ने धाम निर्माण गरिनेछ भने एकादशी बजार हरेक नेपाली र नेपाली भाषीहरु पुग्नै पर्ने बजारको रुपमा विकास गरिनेछ ।
५) तुम्लिङटार एयरपोर्टलाई अन्तराष्ट्रिय एयरपोर्ट : चाइना र इन्डियाको हवाई दुरी नजिक रहेको तुम्लिङटार एयरपोर्टलाई जेट प्लेन र कार्गो प्लेन चल्ने एयरपोर्ट बनाइनेछ ।
६) घरेलु उत्पादन र व्यापार : अब लसुन, प्याज, बन्दा र साग मात्रै होइन सुन्तला, अलैची, चिया, राडी, लुकुनी, अल्लो, भाङ्ग्राङ लगायत घरबुना उत्पादन, वार्षिक आउने लाखौ पर्यटकलाई बेचीने छ । संखुवासभा आउदा लाउने र खाने स्थानीय मात्र हुनेछन् ।
७) गुराँसको राजधानी र चियाको सदरमुकाम : तिनजुरे मिल्के क्षेत्रमा व्यवस्थीत पर्यटकीय हब बनाइनेछ भने गुरासको संबन्धी राज्यस्तरबाटै लगानी बढाइनेछ । हिमाल मात्रै होइन विश्व बजारमा गुँरास देखाएर पर्यटक बोलाइने छ । छ्याङ्कुटी–नुम क्षेत्रसम्म चिया खेती गरिनेछ । राजधानी बनाउन नसके पनि चियाको सदरमुकाम बनाउन पहल गर्ने ।
यसरी समग्र समृद संखुवासभा निमार्ण अमर श्रष्टा खेमराज गुरुङ कल्पनाशिल रहेको मैले पाएको छु । उहाँका अन्य अनेकौ योजनाहरु अर्को लेखलाई साची राख्दै आजको यस स्मृती दिवसमा उहाँलाई सम्झन चाहन्छु ।
र अन्त्यमा वहाका सपना पुरा गर्ने जिम्मेवारी कसको ? लौन उहाँको मृतात्माको चिर शान्तीको निम्ती भए पनि प्रण गरौ ।
प्रतिक्रिया