चौथो दिन (२०७८ साल श्रावण ९ गते शनिवार)
आज यात्राको चौथो दिन हो । हाम्रो आजको यात्राको जटील र लामो हुने छ । कहाँ पुग्ने र कहाँ वास वस्ने टुङ्गो थिएन । वाटो पनि एक जना साङ्ग्री भाइले मात्र देखेको थियो । साधारणतय म वेलुका चाडो सुत्छु तर विहान चाडै उठ्छु । म चाडै उठे । मिरमिरे भए पछि साथीहरुलाई कराए । साथीहरु उठ्नु भयो । विहानको कर्म गरे झोला मिलाउन थाल्यौ । भाइहरुले तातो पानी लिएर आई पुगेछ । तातो पानी लिएर यात्रा ६ वजे हिड्न शुरु गरियो । साल्दीमलाई छोड्न त मन थिएन । तर बसेर पनि बाटो काटीने थिएन । गरौ मन बनाउदै पोकोपतेरो बोकेर बाटो लागियो ।
साल्दीम खोलालाई पछ्याउदै साल्दीम बगेको तिर लागियो । दुई घण्टाको निरन्तर जंङ्गल र टुसाघारीको हिडाई पछि धोद्रे खोलामा आई पुगियो । धोद्रे दुई भङ्गलाबाट काठको सागुबाट तर्नु पर्दा रहेछ । पहिलो तरेर दोस्रो तिर जादै गर्दा म पानीमा लडे । साथीहरुले वीरबहादुर सर के भयो भन्नु भयो । मैले केही भएन भनी उठे । हुन चाहि आधा शशीर भिजेको थियो । रेनकोटको टाउजर उध्रियो, चाक थेचारियो तर पनि निरन्तरको यात्रा हो भने सहज रुपमा मैले लिए । दोस्रो भङ्गालो ठूलो रहेछ । साँगुमा एउटा रुख तेस्रायएर काठको चिरपटमा काटी हानेको रुख पनि पुरानो भएको फेर्न पर्ने भएको रहेछ । विस्तारै एकएक जना गर्दै तरियो । धाद्रेलाई तरे पछि धोद्रेखोलालाई पछ्याउदै उत्तर पश्चिम तिर ठूलो पातल हुदै हिड्यौ । केही ठाउमा फूलैफूलको चौर थियो । केही समय पछि धोद्रे छोडेर एउटा सानो ठाडो खोल्सीलाई पछ्याउदै निकै ठाडो लागियो । निकै माथि पुगे पछि नावा ओडार रहेछ । केही साथीहरु हेर्न जानु भयो तर म लगायत अन्य केही हेर्न गइएनन् । साथीहरुले १५/२० जना सजिलै बस्न सकिने ओभानो ओडार रहेछ भन्ने कुरा गर्नु भयो ।
केही दिन अगाडी शिकारीहरुले घोरल मारेर बनाएछ भन्ने साथीहरुले बताउनु भयो । हाम्रो यात्रा निरन्तर उत्तरपश्चिमको निकै ठाडो उकालो थियो । यसलाई लुक्चिकको उकालो भनिदो रहेछ । यसलाई नावा ओडार उकालो भन्दा पनि कुनै फरक पर्दैन थियो होला । पानी शिमशिम परी रहेको थियो । निरन्तर खुई गर्दै हिंडि रहियो । ४ हजार मीटरको शिखरको उचाईमा पुगे पछि वाटो केही तेर्सियो । संसारै फूलफूलेको देखिने साच्चै मन लोभ्याउने ठाऊहरु थिए । दिनको १२ः०० वजे ४ हजार २ सय ५० मीटरको वतासे डाडामा पुगियो । भेडी खर्क राखेको राम्रा गोठहरु देखिन्थ्यो । हिडाईको थकाई र भोकले हामीलाई निकै सताएको थियो । चमेली पनि सुत्न थालेको थियो । हामी बस्न साथ खाने कुरा दिन्छ कि भनेर आशा गर्दथ्यो । तातो पानी तताएर पिउने सल्लाह गरियो । पानी ततायौ । सखर, चिउरा, मकै, सातु, चकलेट र विष्कुट तातोपानीसंग खाइयो । चमेलीलाई पनि चीउरा खाना दियौ ।
केही समयको थकाई पछि वाटो लाग्यौ । भेडा त देखिएन तर भेडा हिडेको कारणले एकदुई ठाउ वाटो भुल्यायो । केही ठाउ पहिरो गएकाले बाटो निकै कठीन थियो । बाटो कठीन देखे पछि चमेलीले अगाडी नजा भनी बाटो छेक्ने गर्दथ्यो तर के गर्नु जानै पर्ने हुन्थ्यो । जसोतसो गरेर वाटो क्रस गर्दथ्यौ । सुन्दर ठाउहरु चौरीधाङ्ग खर्क, कालो पोखरी हुदै अफ्ठेरो भन्ने ठाउमा लखतरान भएर आई पुगियो । गोजीमा भएको चकलेट निकालेर खाना सक्ने स्थिति थिएन । निकै गाह्रो भएको थियो । कालो पोखरीको डिलैमा बसौ भनेर केही साथीहरुले कराउन थाल्नु भयो मैले मानिन । यात्रामा राती जटील हुन सक्छ मैले आड भरोसाको ठाउ खोजेको थिए । केही समयको हिडाई पछि अफ्ठेरो भन्ने ठाउको डाडामा आईपुगियो । आकाश नखुले पनि हामी जाने ठाउको वाटो खुलेको देखिन्थ्यो । सूइ पारियो । गोठालोहरुले सूईपारेको र मान्छे कराएको आवज आयो । आड भरोसाको श्वास आयो । त्यहाँ निकै भेडाबाख्रा हिडेको पाइलाहरु देखियो । अफ्ठेरोको ओरालो झरियो ।
ठुलो सुन्तले डाँडा
पातलो चेप्टो ढुङ्गाहरु जुन टेक्यो त्यही चल्ने बहुतै ठाडो उकालो मान्छेलाई त ठीकै हो तर भेडा र गाईवस्तुको लागि कठीन भएर होला अफ्ठ्यारो नाम राखेको । निकै ओरालो झरेर गहिरी ठाऊ कटी सुनपाती घारीको उकालो लाग्यौ । सूई पारेको सुनेको ठाउमा पुग्दा चालचुल केही थिएन । हाम्रो टोलीको साङ्ग्री भाई झोला राखी गोठ खोज्नलाई माथि तिर लाग्यो । रिन्जे भाइलाई सबै भन्दा पछाडी हिड्न भनि लगाएका थियौ । साङ्ग्री भाइले केही माथि पालटागेको आगो फुकिराखेको मान्छे चाही नभएको भेडी गोठ छ भनेर करायो । हामीलाई श्वास आयो । त्यही जाने निधो गरीयो । यति भए पछि राती मरीदैन भन्ने भयो । सीताराम राई सर अगाडी हिड्नु भए पनि लेख लागी सकेछ । केही साथीहरु पछाडी वामे सर्दै हुनुहुन्थ्यो । मलाई पनि थकाई लागेर हिड्न कठीन भएको थियो ।
म समूहको बिचमा थिए । अगाडी र पछाडी हिड्नु हुने साथीहरुलाई कराउथें । हामी वाटो छोडेर गोठ तिर लाग्यौं । गोठमा पुग्दा ६ः०० वजेको थियो । हामी पुग्दा सानो गोठालो भाई आईपुग्यो । गोठ रहेको ठाउ भिरालो रहेछ टेन्ट राख्ने ठाउ नै रहेनछ । केही समय पछि सबै साथीहरु आईपुग्नु भयो. । मुस्किल परेका साथीहरु पालमुनीको गोठ भित्र पस्नु भयो । दुईवटा सानो टेन्ट तयार गर्ने कुरा रह्यो । मेदीनी सरहरुको टेन्ट केही सानो भएकाले ढुङ्गा माथी तयार गर्नु भयो भने हामीले झार विच्याएर आधा ढुङ्गा माथि पर्ने गरी टेन्ट खडा गरीयो । ठूलो टेन्ट राख्ने ठाउ पनि भएन । टेन्टको धनी सीताराम सर लेखलागे जस्तो भएर गोठभित्र लत्रीनु भयो । केही समयमा गोठको ठूलो मान्छे आईपुग्यो । देख्नसाथ ईश्वर सरहरुले चिन्नु भएको संगै खाईखेली गरेको तारा वाऊ भन्ने गुरुङ साथी रहेछ ।
हामीलाई ढुङ्गा खोज्दा देऊता मिले जस्तो भयो । भलाकुसारी भयो । वहाँहरु केही माथि भेडाहरु जम्मा गर्न जानु भएको रहेछ । त्यो ठाऊ ठूलो सुन्तले रहेछ । ४ हजार ४ सय २३ मीटरको उचाईमा हाम्रो चौथो दिनको वास हुदै थियो । मैले त खाना बनाउन मुस्किल पर्ला जाउली बनाएर खाउ भने तर साथीहरु केही ओभाउनु भए पछि ईश्वर सर, दुई भाइहरु र गोठका साथीहरुले खाना र गुन्द्रुकको तिउन तयार गर्नु भयो । चिरीप्पा वलाहरु तातो पानी पीएर चिरीप्पामा लाग्यौ । त्यो लिए पछि हात्ती जस्तै वलियो भएको महसुस गरेर करायौ । टेन्टमा नै खाना ल्याई दिने हो भने खाने भनेर ठूलो कुरा गरियो । मैले थाल दिए । ईश्वर सरले मेरो थालमा टन्न खाना पठाई दिनु भयो । भक्त ज्वाईले थोरै मैले धेरै वाडेर खाइयो । भक्त ज्वाई, म र दीपक एउटा टेन्टमा र अर्को टेन्टमा मेदीनी सरको वाऊ छोरा र सन्तोष सर सुत्नु भयो । बाँकी साथीहरु गोठमा जसोतसो रात विताउनु भयो ।
गोठमा सानो कुकुर छाउरा रहेछ त्यसलाई चमेलीले निकै डग्यो ,त्यसलाई करायौ । मेरो ठूलो छाता भएकोले झोलामा दरो गरी बाधेर ओढाएको थिए । चमेली त्यसैको आडमा सुतेछ । लेखमा छाता वाधेर राखेन भने राती पानी पर्छ अनि हावा चल्छ र उडाएर लान्छ । त्यस रात सन्तोष सरको छाता उडाएर निकै तल पुर्याएछ । गोठको सानो भाइले खोजेर ल्याई दियो ।
पाँचौ दिन (२०७८ साल श्रावण १० गते आईतवार)
आज यात्राको पाचौं दिन । मेरो वानी विहानै उठ्ने यात्रीमा सबै भन्दा जेठो भएकोले कराउन थाल्ने । साथीहरुले वीरबहादुर सरले सुत्न दिनु भएन भनेर गनगनीदै ढाड तन्काउदै उठ्नु हुन्थ्यो । झोलितुम्वी कसियो ठूलो सन्तले त्यति सुन्दर ठाउ छोड्नत मन थिएन र पनि ५ः३० वजे बाटो लागियो । विहान खुलेको धेरै परसम्मको दृष्यलाई हेरियो । हाम्रो टोलिलाई हिड्नमा गोठको दुई भाइले पनि साथ दियो । उकालो बाटो पश्चिमको डाँडामा आई पुिगयो । यो ४ हजार ८ सय मीटरको निकै उचाईमा थियो । त्यहाँबाट ठूलो डाडा, दोवाटे, मम्वुकलाई हेरियो । धेरै टाढाटाढा सम्मको रमिता देखियो, नयाँ साथीहरुलाई जाने ठाउ देखाईयो र फोटो खिचियो । आजको यात्रामा हतार थिएन । याङ्ले पुगेर वास वस्न मात्र थियो । दुरीले टाढा होइन । त्यहाँबाट ओरालो लाग्यौं । साचै सुन्दर ठाउमा सानो सुन्तले भन्ने ठाउमा आई पुगियो । गोठ राख्ने ठाउ रहेछ ।
सानो सुन्तले माथिबाट देखिने ठूलोपोखरी र दोवाटे तिरको दृष्य ।
सानो पोखरीको छेऊ हुदै खोरलङ्गे भन्ने ठाउमा ८वजे आइपुगियो । धुपीको सोतर विच्याएको राम्रो वसौवसौ लाग्ने ढुङ्गाको गाह्रो भएको सजिलै १२÷१५ जना अट्न सक्ने मैले चिनेको टसीगाउको आङ्दावा शेर्पा दाइको गोठ रहेछ । यहाँ सम्म आईपुगेको भए राजा वसाई हुने रहेछ तर आइपुग्ने हाम्रो हैगत थिएन । हिजै मात्र शेर्पा दाई गोठमा पुग्नु भएको रहेछ । चौरीको रेखदेख गर्न जानु भएको रहेछ । तर चौरी देखिएन । माथि तिर चर्न गएको छ भन्ने कुरा गर्नु हुन्थ्यो । बाँकी रहेको सबै चाउचाउ पकायौ । नजिकै सानो खोला, घाम लागेकाले निकै वेर सम्म थकाई मारीयो । हातमुख धोयौ, व्रस गरियो । यात्रा फेरी पनि ओरालो थियो ।
ठाऊठाऊ फूलैफूलको चौर र बाग्लो चिमल घारीको वाटो आङ्दावा दाइले मैले मान्छे लगाएर वाटो फाडेको भन्नुहुन्थ्यो । साचै राम्रो बनाउनु भएको रहेछ । दाइको वसाई ठूलोपहिरो छेउ फेवाताङगमा पनि छ, पर्सि फर्कदा तपाईकोमा बस्छौ भाउजुलाई खबर पठाउन भन्यौ । केही समयको चिमलघारीको ओरालो पछि कुनै लडेको र धेरै ठडिएको विशाल गोब्रे सल्लाको जंगलमा आईपुगियो । सबै रुखले शिर देखि पाऊ सम्म झ्याऊको सुरुवाल लगाएको थियो ।
निरन्तरको ओरालो पछि जातेओडार ठूलो पहिरो पारी पट्टी आइपुगियो । पहिरो हुदै वरुणको किनार रै किनार याङ्ले तिर लागियो । याङ्ले २वजे पुगियो । छोपाल शेर्पा भाइको राम्रो होटल छ । त्यही वसियो । तातोपानी र चिया खायौ । भाइले आगो फुकि दिनु भयो । भिजेको मोजा र लुगा सुकायौ । साथीहरुले उफरको साथमा गीतगाउनु भयो ताली वजाई वसीवसी जीऊ पनि हल्लाउनु भयो । अनि वेलुका टन्न खाना खाएर आरम साथले लजमा चार रातको निद्रा एकै रातमा पुरा गर्ने गरी सुतियो । राती सन्तोष सरलाई श्वास फेर्न कठीन भएछ । मैले विहान मात्र थाहा पाए । त्यसो हुदा कोठाको झ्याल ढोका खुला गर्न पर्छ भनि कराए ।
बाँकी लेख पढ्न तलको शिर्षकमा क्लिक गर्नुहोस ।
प्रतिक्रिया